PCOS คืออะไร?
Polycystic Ovary Syndrome (PCOS) หรือ "ภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ" เป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับความไม่สมดุลของฮอร์โมนในเพศหญิง ซึ่งส่งผลกระทบต่อระบบสืบพันธุ์ การเผาผลาญ และสุขภาพโดยรวม PCOS พบได้บ่อยในผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ และหากไม่ได้รับการดูแล อาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพ เช่น ภาวะมีบุตรยาก โรคเบาหวานประเภทที่ 2 และโรคหัวใจ
หลายคนอาจเข้าใจว่า PCOS มีอาการเด่นชัด เช่น ประจำเดือนมาไม่ปกติ หรือมีถุงน้ำในรังไข่ แต่ในความเป็นจริง อาการของ PCOS อาจซ่อนอยู่และถูกมองข้ามไปได้ง่าย วันนี้เราจะมาดูกันว่าอาการไหนที่คุณควรสังเกต!
หลายคนที่มีรอบเดือนมาไม่สม่ำเสมออาจคิดว่าเป็นเรื่องปกติของร่างกาย บางคนอาจมีรอบเดือนที่ขาดหายไปหลายเดือน หรือมาน้อยผิดปกติ ซึ่งแท้จริงแล้ว นี่อาจเป็นสัญญาณของ PCOS ที่เกิดจากการที่ร่างกายมีระดับฮอร์โมนเพศชาย (แอนโดรเจน) สูงขึ้น ส่งผลให้การตกไข่ผิดปกติ
สังเกตตัวเอง:
รอบเดือนมาห่างกว่า 35 วัน
ประจำเดือนมาน้อยหรือขาดหายไปนาน
มีเลือดออกกะปริบกะปรอย
PCOS ส่งผลต่อระบบเผาผลาญและความไวของร่างกายต่ออินซูลิน ทำให้หลายคนมีภาวะดื้อต่ออินซูลิน (Insulin Resistance) ซึ่งทำให้น้ำตาลในเลือดสูงขึ้นและร่างกายเก็บสะสมไขมันได้ง่าย โดยเฉพาะบริเวณหน้าท้อง
สังเกตตัวเอง:
น้ำหนักขึ้นง่าย แม้จะกินอาหารปกติ
พยายามลดน้ำหนักแต่ไม่สำเร็จ
มีไขมันสะสมมากที่หน้าท้อง
สิวที่เกิดจาก PCOS มักเป็นสิวฮอร์โมนที่ขึ้นบริเวณกราม คาง และลำคอ ซึ่งมีลักษณะเป็นสิวอักเสบและหายช้า เนื่องจากระดับฮอร์โมนแอนโดรเจนที่สูงขึ้นทำให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันมากเกินไป
สังเกตตัวเอง:
สิวอักเสบเรื้อรังโดยเฉพาะช่วงกรามและคาง
ผิวหน้ามันมากผิดปกติ
ใช้ยารักษาสิวแต่ไม่ดีขึ้น
ระดับฮอร์โมนแอนโดรเจนที่สูงในผู้หญิงที่เป็น PCOS สามารถทำให้เกิดภาวะขนดก (Hirsutism) ซึ่งเป็นการมีขนขึ้นมากผิดปกติในบริเวณที่พบในผู้ชาย เช่น ใบหน้า หน้าอก ท้อง และหลัง ในขณะเดียวกัน อาจมีภาวะผมร่วงแบบผู้ชาย (Androgenic Alopecia) ทำให้เส้นผมบางลง โดยเฉพาะบริเวณกลางศีรษะ
สังเกตตัวเอง:
มีขนขึ้นบริเวณที่ปกติไม่ควรมี เช่น คาง หนวด หน้าอก
ผมบางหรือเส้นผมอ่อนแอขึ้น
ผมร่วงเยอะกว่าปกติ
PCOS เชื่อมโยงกับภาวะดื้อต่ออินซูลิน ซึ่งหมายความว่าร่างกายต้องผลิตอินซูลินมากกว่าปกติเพื่อควบคุมน้ำตาลในเลือด สิ่งนี้อาจนำไปสู่การหิวบ่อย โดยเฉพาะอยากอาหารหวาน และอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคเบาหวานประเภทที่ 2
สังเกตตัวเอง:
หิวบ่อย โดยเฉพาะอยากของหวานหรือแป้ง
ง่วงนอนหลังทานอาหาร
มีภาวะน้ำตาลตกบ่อยๆ (รู้สึกหน้ามืด วิงเวียนเมื่อไม่ได้กินอาหาร)
ควรทำอย่างไรถ้าคุณมีอาการเหล่านี้?
หากคุณพบว่าตัวเองมีอาการข้างต้น ควรปรึกษาแพทย์เพื่อทำการตรวจสุขภาพและวินิจฉัย PCOS อย่างถูกต้อง โดยแพทย์อาจแนะนำให้ตรวจระดับฮอร์โมน อัลตราซาวด์รังไข่ และตรวจภาวะดื้อต่ออินซูลิน
นอกจากนี้ การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมก็สามารถช่วยบรรเทาอาการของ PCOS ได้ เช่น:
ปรับอาหาร: ลดคาร์โบไฮเดรตเชิงเดี่ยว เพิ่มโปรตีน และไฟเบอร์
ออกกำลังกายเป็นประจำ: เน้นเวทเทรนนิ่งและคาร์ดิโอเพื่อช่วยลดภาวะดื้อต่ออินซูลิน
ควบคุมน้ำหนัก: การลดน้ำหนักเพียง 5-10% สามารถช่วยให้รอบเดือนกลับมาปกติได้
ปรึกษาแพทย์: อาจได้รับยาเพื่อปรับสมดุลฮอร์โมน เช่น ยาคุมกำเนิด หรือเมตฟอร์มิน
บทสรุป
PCOS เป็นภาวะที่พบได้บ่อยแต่มีอาการที่อาจถูกมองข้าม หากคุณมีอาการเหล่านี้ ไม่ควรนิ่งนอนใจ ควรตรวจเช็กสุขภาพและหาวิธีจัดการเพื่อสุขภาพที่ดีในระยะยาว
📍 หากคุณสงสัยว่าตัวเองมี PCOS ลองเข้ารับการตรวจสุขภาพที่ DA Clinic เรามีบริการตรวจฮอร์โมนและให้คำปรึกษากับผู้เชี่ยวชาญ ที่จะช่วยให้คุณดูแลสุขภาพได้อย่างถูกต้อง💙
Comentarii